Trong nhân tướng học, khuôn mặt con người không chỉ là hình tướng bề ngoài mà là “bản đồ vận mệnh” phản ánh trí tuệ, khí chất, sức khỏe và cả tiến trình cuộc đời. Từ hơn 2500 năm trước (thời Đông Chu), các nhà tướng học đã chia khuôn mặt thành 13 bộ vị trọng yếu – nền tảng quan sát giúp nhận định vận khí ba giai đoạn: thiếu niên – trung niên – hậu vận.
Đến thời nhà Hán, hệ thống được mở rộng thành 120 bộ vị, và đến Đường – Tống đạt đỉnh cao với khoảng 130 bộ vị.
Tuy nhiên, dù chi tiết tới đâu thì 13 bộ vị quan trọng vẫn là phần cốt lõi nhất, quyết định đại vận và khí mệnh của một đời người.
Theo truyền thống tướng học, 13 bộ vị được phân bố theo ba khu vực chính (Tam Đình):

Gồm 4 bộ vị:
Thiên trung
Thiên đỉnh
Tư không
Trung chính
→ Đại diện cho trí tuệ, nền tảng gia đình, tuổi thiếu niên (từ 1–30 tuổi).
Gồm các bộ vị:
Ấn đường
Sơn căn
Miên thượng
Thọ thượng
Chuẩn đầu
→ Phản ánh tính cách, năng lực hành xử, sự nghiệp và vận trung niên (30–50 tuổi).
Gồm:
Nhân trung
Thủy tinh (miệng)
Thừa tương
Địa các
→ Cho biết hậu vận, gia đạo, sức khỏe và phúc khí tuổi già (sau 50 tuổi).
Thiên trung nằm giữa trán, là dấu hiệu đánh giá:
độ sáng suốt,
khả năng tư duy,
khí chất bẩm sinh.
Thiên trung đẹp khi: đầy đặn, sáng, phẳng, không lồi lõm.
→ Chủ về trí tuệ tốt, xuất thân ổn định, tuổi thiếu niên thuận lợi, dễ được giáo dục tốt và có quý nhân hỗ trợ.
Thiên trung xấu (thấp, lệch, tối, gồ ghề):
→ tuổi nhỏ vất vả, thiếu sự nâng đỡ của gia đình, sức khỏe kém, đường học hành trắc trở.
Nếu vùng này có khí sắc xám, mạch máu nổi, xanh xám kéo đến Ấn Đường, thường báo hiệu:
tâm lo âu,
suy nghĩ nhiều,
dễ gặp chuyện buồn hoặc biến động bất lợi.
Thiên đỉnh nằm ngay dưới Thiên trung, chiếm 1/2 phần trên của trán.
Thiên đỉnh đẹp biểu thị:
ý chí mạnh,
tinh thần cầu tiến,
khả năng lèo lái cuộc đời,
tư duy mạch lạc.
Thiên đỉnh khuyết hoặc sắc tối → người dễ thiếu quyết đoán, dễ nản, thiếu động lực hoặc không được môi trường phát triển phù hợp.
Nếu có sẹo, hằn, lõm: thường mang “ấn” của khó khăn thời niên thiếu, ảnh hưởng đến tâm lý và định hướng ban đầu.
Tư không nằm giữa Thiên đỉnh và Trung chính.
Nơi này phản ánh:
mối quan hệ gia đình,
việc được cha mẹ nuôi dạy ra sao,
nền tảng khí chất của đương số.
Tư không sáng, đầy, không tỳ vết → tuổi thơ êm ấm, được yêu thương, giáo dưỡng tốt.
Tư không khuyết lõm → tinh thần dễ nhạy cảm, tuổi thơ không trọn vẹn, đôi khi bị hiểu lầm hoặc thiếu sự che chở.
Đây là vị trí trung tâm vùng trán, chủ về:
trí tuệ,
sự thông minh,
khả năng tiếp thu,
thành công giai đoạn sớm.
Trung chính đầy, sắc hồng hoặc vàng sáng → thông minh, nhanh nhạy, có hoài bão, dễ thành công sớm.
Nếu trũng, tối, khuyết → chủ về chậm đường học hành, thiếu tập trung, dễ thất bại ban đầu.
Nếu có sẹo – nốt ruồi đen – vết bớt xấu → dễ bị ganh ghét, thị phi, nóng nảy hoặc cứng đầu.
Trong nhân tướng học, dù có hàng trăm bộ vị nhỏ, nhưng 13 bộ vị này được xem là “trục xương sống” vì:
Quy định ba đại vận cuộc đời
– thiếu niên – trung niên – hậu vận.
Phản ánh toàn bộ:
– trí tuệ, sức khỏe, tính cách, sự nghiệp, phúc khí.
Là nền tảng để luận các bộ vị nhỏ hơn.
Dù tướng pháp phát triển qua nhiều thời kỳ, 13 bộ vị vẫn giữ vai trò cốt lõi.
13 bộ vị quan trọng là tinh hoa cổ điển của nhân tướng học, giúp người đọc hiểu sâu về:
gốc rễ vận mệnh,
sự hình thành khí chất,
ảnh hưởng của gia đình – hoàn cảnh – bản thân,
đường đời trong ba đại vận.
Đối với người nghiên cứu hoặc ứng dụng nhân tướng, việc nắm vững 13 bộ vị này là bước khởi đầu bắt buộc trước khi đi vào 130 bộ vị chi tiết.




